مسئولان صندوق ذخيره فرهنگيان در حالي در ساختمان 230 ميليارد توماني - شهاب‌الدين غندالي ميرعامل سابق صندوق ذخيره فرهنگيان ارديبهشت امسال در نشست خبري با رسانه‌ها به ارزش 220 ميلياردي ساختمان اين صندوق اشاره کرد- در ميدان ونک تهران که بيشتر به يک برج شباهت دارد، مدعي خدمت‌رساني به معلمان هستند که اين روزها اخبار خوشايندي از آنجا به گوش نمي‌رسد.

اخباري که از فساد مالي 8 هزار ميليارد توماني، دريافت پاداش‌هاي ميليوني و وام‌‌هاي بدون بهره توسط مديران و اعطاي تسهيلات ميلياردي بانک سرمايه به برخي افراد خاص بدون دريافت وثيقه‌هاي لازم حکايت دارد.

جبار کوچکي‌نژاد عضو کميسيون آموزش‌وتحقيقات مجلس در رابطه با وضعيت اخير صندوق ذخيره فرهنگيان مي‌گويد:‌ تنها در سال 94 بانک سرمايه- زيرمجموعه صندوق ذخيره فرهنگيان- بيش از 1500 ميليارد تومان خسارت و زيان ديده است و فقط يک نفر حدود 3 هزار و 900 ميليارد ريال به بانک بدهکار است. 90 درصد تسهيلات بانک سرمايه به 30 نفر ارائه شده و 10 درصد وام خرد براي فرهنگيان با سود بسيار بالا بوده است. بسياري از بدهکاران بانک سابقه بد مالي دارند و حتي بازداشت هم بودند. اين بانک 7 هزار ميليارد تومان معوقاتي دارد که غيرقابل وصول است. جريانات سوءاستفاده کننده از قدرت به اين بانک فشار آورده‌اند و بسياري از اموال بانک را به تاراج بردند.

27 شرکت زيرمجموعه صندوق فرهنگيان در عرصه‌هاي مختلف از بورس، بيمه، بانک، پتروشيمي و ماشين‌سازي مشغول به فعاليت هستند و حدود 760 هزار نفر از معلمان کشور عضو آن هستند که ماهانه 19 ميليارد تومان فقط از محل حقوق معلمان به حساب صندوق واريز مي‌شود اما اين صندوق در عرصه خدمت رساني به فرهنگيان موفق نبوده است.

در رابطه با وضعيت صندوق ذخيره و نگرش فرهنگيان به اتفاقات اخير صندوق با رضا نهضت کارشناس مسائل آموزش‌وپرورش به گفت‌وگو نشستيم.

** هيئت امناء و سرپرست آموزش و پرورش پاسخ گو باشند

رضا نهضت در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري تسنيم اظهار کرد: علاوه بر ضربه به اعتماد فرهنگيان آنچه آزاردهنده‌تر است اين است که متأسفانه هيچ مسئولي به خاطر آن چه بر صندوق ذخيره رفته است، از معلمان عذرخواهي نمي‌کند، بلکه درتلاشند تخلفات پيش آمده را توجيه کنند.

وي افزود: همه معلمان شاهد بودند زماني که از تخلفات صندوق ذخيره صحبت شد، چگونه وزير سابق آموزش و پرورش و سرپرست فعلي اين وزارتخانه، آن‌ را نادرست مي‌دانستند و آقاي بطحايي در حالي که خنده‌کنان در کنار مديرعامل سابق صندوق (غندالي) نشسته بود، بيان تخلفات را هجمه به معيشت معلمان عنوان مي‌کرد. - سيد محمد بطحايي در تاريخ 17 شهريور 95 با اشاره به تلاش‌هاي صورت گرفته در مجموعه صندوق ذخيره فرهنگيان براي بهبود وضعيت معيشتي و رفاه فرهنگيان در سه سال اخير گفت: حرکت در مسير بهبود وضعيت معيشتي فرهنگيان نياز به پشتکار دارد زيرا هميشه سنگ اندازي مي‌شود که نمونه آن هجمه به صندوق ذخيره فرهنگيان است.-

اين کارشناس آموزش‌وپرورش گفت:‌ همچنين مرتضي حاجي که به عنوان هيئت امناي صندوق مشغول به کار است، دفاع تمام قدي از شهاب الدين غندالي و عملکرد وي در صندوق فرهنگيان کرد.- مرتضي حاجي شهريور امسال با اشاره به اينکه عملکرد مديرعامل صندوق در سه سال گذشته مثبت و قابل دفاع است، اعلام کرد: عملکرد موسسه را بر اساس سه شاخص مورد ارزيابي قرار مي‌دهم که شامل سودآوري، ايجاد ارزش افزوده و در نهايت گسترش خدمات حين خدمت براي فرهنگيان عضو است. اول اينکه علي رغم تنگناهاي اقتصادي سال‌هاي گذشته و با توجه به اينکه بسياري از شرکت‌ها دچار زيان بوده‌اند، موسسه عملکرد قابل قبولي داشته و توانسته 23 هزار ميليارد ريال سودآوري ايجاد کند. اگر يک کارشناس بيطرف صندوق را با صندوق‌هاي مشابه مقايسه کند مسلماً صندوق ذخيره فرهنگيان جزو چند صندوق برتر است.-

نهضت ادامه داد:‌ نمي‌توان تمام تخلفات را بر سر شهاب الدين غندالي خراب کرد، تمام ناظران و افرادي که به طور مستقيم و غير مستقيم، در روي کار آوردن وي سهيم بودند و به نادرستي از او دفاع مي‌کردند، بايد پاسخگو باشند و به ميزان سهمشان بازخواست شوند.حراست آموزش و پرورش پيگير اين پرونده بود و در پيگيري تخلفات صندوق ذخيره، دخيل بوده‌اند و حراست آموزش‌وپرورش بخشي از دولت است بنابراين اين استدلال که بيان اين تخلفات از سوي مخالفان دولت بوده، چندان درست نيست.

** انتصابات خويشاوندي چرا و چگونه؟

اين کارشناس آموزش‌وپرورش گفت: در اين پرونده بايد سه چيز را از هم تفکيک کرد و براي هر کدامش، داوري مجزايي داشت. مسئله نخست مسئله انتصابات خويشاوندي در صندوق است. چرا هيئت امنا و سرپرست فعلي، از اين بابت عذرخواهي نمي‌کنند؟ پسر، همسر و برادران همسر مدير عامل سابق، به چه علتي در صندوق تردد مي‌کردند؟ داماد وزير سابق آموزش و پروش که تخصصي در حوزه صنعت نداشت، با کدام قابليت به مدير عاملي به کار گرفته شد؟

- علي اکبر کريمي عضو کميسيون اقتصادي مجلس مرداد امسال در اين رابطه اعلام کرد:‌ پرسش از وزير آموزش و پرورش درباره عملکرد نزديکان وي در صندوق ذخيره فرهنگيان و عملکرد اين صندوق را در دستور کار قرار مي‌دهم و وزير بايد درباره عملکرد ضعيف صندوق به‌ويژه درقبال شرکت ماشين‌سازي اراک از زيرمجموعه‌هاي صندوق ذخيره فرهنگيان، پاسخگو باشد. اينکه مطرح مي‌شود شرکتي خصوصي است و ما هيچ تعهد و اقدامي نمي توانيم درقبال آن داشته باشيم به‌هيچ وجه مورد پذيرش و قبول نيست.-

وي با اشاره به اينکه حکم سرپرستي محمد بطحايي در آموزش و پرورش شوک آميزتر از تخلفات صندوق ذخيره و استعفاي علي اصغر فاني بود، عنوان کرد: اين سؤال براي بسياري از فرهنگيان ايجاد شده است که بطحايي، که منکر تخلفات صندوق ذخيره بود و آن را هجمه به معيشت معلمان مي‌دانست، با چه عقلانيتي به سرپرستي آموزش و پرورش منصوب شده است؟ بخش زيادي از مشکلات مالي فعلي آموزش و پرورش، به عملکرد نادرست وي مربوط است. او بايد براي دفاع از غندالي پاسخگو باشد، نه اين که ارتقاء پيدا کند و به جلسات هيئت دولت راه يابد.

نهضت افزود: دوستان پذيرفته‌اند که حداقل بخشي از تخلفات مربوط به دوران آنها بوده است، خوب به خاطر همين بخش عذرخواهي کنند.

** ميراث صندوق فرهنگيان: 750 ميليارد تومان افت سود و تخلفات مالي متعدد

وي گفت: سود سال 94 نسبت به سال 92، 300 درصد افت داشته است يعني 750 ميليارد تومان کمتر از سود سال 92. حتي اگر تخلفي هم در زمان شهاب الدين غندالي روي نداده بود، همين افت سود، براي استعفاي هيئت امنا و هيئت مديره صندوق کفايت مي‌کرد.- طبق اعلام بهروز اميدعلي، رکورد سودآوري صندوق ذخيره فرهنگيان به استناد صورت‌هاي مالي حسابرسي شده از ابتداي تأسيس تاکنون مربوط به سال مالي منتهي به 31 شهريور 1392 به مبلغ يک هزار و 150 ميليارد تومان است، بالاترين نرخ بازدهي صندوق ذخيره فرهنگيان از ابتداي تاسيس تاکنون نيز در همين سال مالي محقق شده است. همچنين شهاب الدين غندالي مديرعامل سابق صندوق ذخيره فرهنگيان مرداد امسال اعلام کرد:‌ متأسفانه در دو سه سال گذشته شاهد رکود در بخش‌هاي مختلف از جمله مسکن و سقوط شاخص‌هاي بورس بوديم. ما 1190 ميليارد سرمايه در بورس داشتيم که در سال 91 به 2200 ميليارد تومان رسيد اما در سال‌هاي 92 و 93 به 950 ميليارد تومان کاهش يافت و ما دچار زيان شديم. از سوي ديگر براي راه اندازي شرکت کيمياي پارس اين دارايي را به مدت پنج سال به عنوان وثيقه در بانک ملي گذاشتيم تا بتوانيم سه سال ديگر به سود پايدار از طريق اين سرمايه گذاري دست يابيم.-

اين کارشناس آموزش وپرورش عنوان کرد:‌ معلوم نيست وزير سابق به چه دليلي، مدير عامل سابق صندوق را که بي سابقه‌ترين ميزان سود را در طول تاريخ صندوق کسب کرده بود، عزل کرد و فردي کار نابلد را به جاي او منصوب کرد. متأسفانه صندوق ذخيره، که يک بنگاه اقتصادي مالي است را محل نزاع دعواي‌هاي سياسي خود کرده‌اند و دود آن به طور مستقيم در چشم معلمان اين کشور مي‌رود.

نهضت بيان کرد: در زمينه تخلفات احتمالي مدير عامل سابق بايد قوه قضائيه داوري نهايي را بکند. معلمان کشور از قوه قضائيه مي‌خواهند که بدون هيچ گذشتي با افرادي که به اموال معلمان خيانت کرده‌اند، و به نوعي موجبات تضعيف نظام را نيز فراهم آوردند، برخورد کنند.

** در تحقيق و تفحص تنها مصالح معلمان را در نظر بگيريد

وي ادامه داد: از نمايندگان مجلس هم مي‌خواهيم که در تحقيق و تفحص، تنها مصالح معلمان و اعضاي صندوق را در نظر داشته باشند و بازي‌هاي سياسي را دخيل اين امر نکنند. تخلف در هر دولتي که اتفاق افتاده اعلام کنند و به اين وسيله، بخشي از اعتماد از دست رفته معلمان کشور را باز گردانند و نشان دهند که حامي خوبي براي  موکلين خود هستند.

نهضت مطرح کرد: دولت براي بازگشت اعتماد از دست رفته معلمان، بايد حداقل سه کار انجام دهد؛ اول اين که صادقانه از آنها به خاطر برخي تخلفاتي که در اين دولت اتفاق افتاده است، عذرخواهي کند. ثانياً همه هيئت امناي صندوق را عوض کند و نيز بدهي 700 ميليارد توماني خود به اين صندوق را بپردازد. متأسفانه دولت يازدهم يک قران هم از سهم خود به صندوق را نپرداخته است.

** هشدار نسبت به وقوع تخلفي ديگر

اين کارشناس آموزش‌وپرورش ادامه داد: در اين شرايط که حواس‌ها متوجه انتخابات وزير آينده و نيز اتفاقات صندوق ذخيره فرهنگيان است، بايد نسبت به امکان وقوع تخلفي ديگر در آموزش و پرورش هشدار داد. چنان که مي‌دانيد، از سال گذشته آموزش و پرورش خود متولي امر بيمه تکميلي شده و در واقع نقش شرکت‌هاي بيمه را بازي مي‌کند. البته درصدي را به عنوان کارگزاري، به بيمه آتيه سازان حافظ مي‌پرازد. در واقع بيمه تکميلي به صورت صندوقي اداره مي‌شود.

وي گفت:‌ از مهرماه امسال ماهانه حداقل 50 ميليارد تومان به حساب اين صندوق خواهد رفت که 31 ميليارد تومان بيشتر از 19 ميلياردي است که ماهانه به صندوق ذخيره فرهنگيان مي‌رود. هنوز مشخص نيست که وضعيت اين بيمه صندوقي سال گذشته چگونه بوده است در حالي که زماني که بيمه صندوقي نبود مفاد قراردارد با شرکت بيمه گذار، منتشر و ارقام ذکر مي‌شد. به توجه به سهل انگاري‌اي که از سوي مسئولان در  قضيه صندوق ذخيره پيش آمد، نسبت به امکان وقوع تخلف در اين صندوق بيمه‌اي نيز بايد هوشيار بود.